Sint-Amandus
Dorp
9470 Denderleeuw
Kerk | XIII-XX | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 januari - 31 december
ma 8.00 - 18.00
di 8.00 - 18.00
woe 8.00 - 18.00
do 8.00 - 18.00
vr 8.00 - 18.00
za 8.00 - 18.00
zo 7.30 - 18.00
Kerk gesloten voor restauratiewerkzaamheden.
Kerkdiensten
Beschrijving
Aan het ontstaan van de naam Denderleeuw is een legende verbonden: er zwierf in de streek een leeuw rond, waar de mensen onder te lijden hadden. Niemand was in staat hem te doden. Maar met de zegen van de heilige Amandus, geloofsprediker in Vlaanderen, slaagde men er in de leeuw te doden. Sint-Amandus bouwde een kapel en noemde de plaats Lewe (aan de Dender).
De driebeukige zandstenen kruiskerk die we nu kennen, stamt uit de 13de, begin 14de eeuw. Delen van de middenbeuk, de zuidelijke zijbeuk en de vierkante westtoren zijn laatgotisch van stijl.
In 1763 werd de zuidelijke zijbeuk verbouwd en werd de huidige noordelijke zijbeuk opgetrokken. Het geheel onderging aanzienlijke nogmaals verbouwingen in 1894-1895 onder leiding van architect Julius Goethals (1855-1918), stadsarchitect van Aalst, met onder meer een neogotisch koor en transept tot gevolg. De achtzijdige ingesnoerde torenspits werd in 1942-1943 toegevoegd door architect Stan Leurs.
De in 1972 gerestaureerde kerk is regelmatig plaats van afspraak voor concerten op het Van Peteghemorgel. Naast een fraai orgel is de kerk ook rijk aan voornamelijk 18de-eeuws houtsnijwerk.
Bibliografie:
Bouwen door de eeuwen heen in Vlaanderen, deel 5n1, Arrondissement Aalst: gemeenten A t/m G, Turnhout, Brepols, 1978.
Vereniging orgelconcerten Denderleeuw
Foto's
Merkwaardige elementen
Glas-in-lood-ramen (Olivier Ganton 1945-1951 & Martens 1970)
Een prachtig glasraam gevat in een vierpas, dat de symboliek van de 4 evangelisten in een tetramorf toont. De leeuw staat voor Marcus, de stier voor Lucas, de adelaar voor Johannes en de engel of mens voor Mattheus. Deze thematiek zie je eveneens terug in het bas-reliëf op de preekstoel en het hoogaltaar.
De kerk herbergt nog enkele bijzondere glasramen. In de noordelijke kruisbeuk werd het glasraam opgetrokken 'uit dank om de bescherming' WO II. Het verbeeldt het schild van Denderleeuw, de Mariabeeld Strokapel, het verdwenen kruis van Leeuwbrug-kapel.
In het hoogkoor toont het glasraam "Het laatste Avondmaal" waarbij Judas geen lichtkrans kreeg toebedeeld. In de zuidelijke kruisbeuk hangt een reeks glasramen in Art Nouveau met spiegelend glas.
Je ziet prachtige veelkleurige elementen van de tegenoverstaande glasramen: toeval of niet?
Monumentale preekstoel
De monumentale preekstoel is van de hand van de gebroeders De Kinder (1717) naar het plan van P. Du Can. Opmerkelijk is dat Maria Magdalena er wordt afgebeeld als apostel… Zou de rol van de vrouw in de kerk ooit anders geweest zijn?
De kuip van de preekstoel bevat verschillende plastische taferelen zoals een detail uit de ‘Terugkeer van de verloren zoon’ van Rembandt (het origineel bevind zich in de Hermitage in Sint-Petersburg). Verder ziet u hoe het beeld dat de Heilige Kerk verbeeldt het woord van God letterlijk ondesteund met haar wijsheid en kennis.
Grafmonument van de Heren van Liedekerke (16de eeuw)
Het grafmonument staat opgesteld in een gotische nis met pinakels en is opgevat als een gisant, namelijk een beeldhouwwerk van een liggend figuur, met een leeuw aan de voeten.
Centraal staat het wapenschild met gekroonde leeuw aan de voeten van de heerlijkheid van Denderleeuw en Liedekerke, nu afzonderlijke gemeenten. Een vonnis van de Raad van Vlaanderen op 09.01.1773 bepaalde dat het Kasteel van de heren op grondgebied van Denderleeuw stond. Het monument werd in 1902 gerestaureerd dankzij Kolonel Aymar de Liedekerke en dame Béranger.
Nu is dit zeer oude monument opgenomen in het restauratieplan van de architecten Van Acker en Partners. Vele elementen ontbreken of zijn beschadigd.
Schilderij ‘De Emmausgangers” door M. Dhase (1754 Brussel)
M. Dhase behoorde tot de Vlaamse school en was hofschilder van Maria-Thérésia. Het doek bevindt zich aan de noordkant van het OLV altaar. In 1952 gerestaureerd door kunstschilder Philemon Berckman uit Geraardsbergen.
Christus staat centraal en wordt geflankeerd door beide Emmaüsgangers. Ze zitten aan tafel die gedekt is met brood en wijn. In de namiddag is de belichting optimaal om van dit waardevolle kunstwerk te genieten.
Damast schildering in het hoogkoor (atelier Bressens, 1913)
Op de bordeaux-rode voorhang met balkmotief op groene boord, wordt onder meer de Pius Pelicanus met haar drie jongen afgebeeld. Dit illustreert het mededogen van de moeder die zichzelf in de borst prikt om haar jongen weer tot leven te wekken nadat de vader ze met harde hand tot de orde riep. De voorstelling is gebaseerd op de middeleeuwse kennis over deze toch rare vogel!
Na de enorme beschadigingen in WO II werden meerdere muurschilderingen: engelen, wapenschilden, overschilderd en verdwenen zij zodoende voorgoed?
Lambrisering stijl Louis XVI
Bevat ingewerkte kruisweg, olie op koperplaat Leo Steel, Sleidinge 1915. Heeft deze 14-delige reeks WO II doorstaan? Ze werden immers in de grond gestopt om ze te vrijwaren van inbeslagname.
Zijbeuk noord: 2 medaillons: sint Rochus en de pestlijders ,sint Rochus genezende de zieken van de pest. P. Spruyt 1727-1818 (kopie van P.P. Rubens St- Martinuskerk Aalst). De pest maakte hier veel slachtoffers rond 1666.
Kruisbeuk zuid: een houten beeld van deze heilige.
Zijbeuk zuid: 2 medaillons van H.J. Geens 1789. Sint Amandus predikt aan de ongelovigen, sint Amandus dopende Sigebertus.
Je vindt meerder afbeeldingen van deze patroonheilige in deze kerk.
