Sint-Waldetrudis
Kerkplein z/n
2200 Herentals
Kapittelkerk | XV | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 juni - 30 september
ma -
di -
woe -
do -
vr 14.00 - 17.00
za 14.00 - 17.00
zo 14.00 - 17.00
Geleide bezoeken
Mogelijk het ganse jaar door onder begeleiding van een stadsgids.
Vooraf reserveren via de Dienst Cultuur en Toerisme : Grote Markt 35, 2200 Herentals +32 14 21 90 88.
Kerkdiensten
Beschrijving
De Sint-Waldetrudiskerk is een voorbeeld van zuivere Brabantse Gotiek opgetrokken uit kalkzandsteen. De vieringtoren is een opvallend element aan de kerk omdat deze lijkt te verzakken in het schip. Dit komt omdat de toren en de dwarsbeuk nog restanten zijn van de 14de-eeuwse kerk, terwijl het schip en het koor gebouwd werden in de 15de eeuw. De Brusselse architect Gillis van den Bossche wordt als de ontwerper ervan beschouwd. Het koor is rijkelijk versierd met waterspuwers en pinakels terwijl het schip iets soberder is uitgewerkt.
Het interieur huisvest, naast hoofdzakelijk barok meubilair, verscheidene kunstschatten, zoals het retabel van Sint Crispien en Crispiniaan en talrijke schilderijen van de Franckens, De Vos, Jordaens, Cossiers en anderen. De schatkamer toont kostbaar vaatwerk en kleinere sculpturen.
De kerk is toegewijd aan een Henegouwse heilige, de heilige Waudru. Zij leefde in de 7de eeuw en was van adellijke afkomst. Zij stichtte een vrouwenabdij die aan de oorsprong lag van de latere stad Bergen, waar zij zich samen met haar twee dochters terugtrok. Dit klooster groeide uit tot een kapittel van reguliere kanunnikessen, bestemd voor de hoge adel. Dit kapittel bezat verschillende gronden waaronder een domein in Herentals, wat de link tussen de stad en de heilige verklaart. Het kapittel had dan ook bepaalde rechten op de kerk tot aan het einde van het ancien régime.
Er is een gratis brochure over de kerk beschikbaar.
KIKIRPA : Fototheek online
Vlaamse Meesters in Situ
Brochure "Historische stadswandeling"
Meer informatie
Foto's
Merkwaardige elementen
Retabel Sint-Crispinus en Crispinianus
Altaar van Sint-Crispinus en Crispinianus, de patroonheiligen van het ambacht der leerlooiers en schoenmakers. Dit befaamde Brusselse retabel is een werk van Passier Borreman (rond 1520). Zijn naam staat te lezen op de twee figuren in het linkse tafereel. De opeenvolgende episodes van de marteldood van de twee heiligen dienen gelezen te worden van links naar rechts om te eindigen in het midden.
Bouwsculpturen in de zuidelijke koorgang
Tegen de kapitelen van de koorzuilen is een zeer verzorgd beeldhouwwerk aangebracht waarin volgende figuren worden afgebeeld: Adam en Eva, Noach, Abraham en Isaäk, Mozes en koning David (eerste helft 15de eeuw). De sluistenen van het koor tonen de drie westerse kerkvaders. De beelden zouden gebaseerd zijn op tekeningen van Rogier van der Weyden (1449).
M. van Heemskerck, ‘Christus op de Koude Steen’
Dit schitterende schilderij op paneel van de renaissanceschilder Maarten van Heemskerck uit Haarlem (midden 16de eeuw) toont een mijmerende Christus wachtend op zijn kruisiging. Hij wordt omringd door voorwerpen die daarbij een rol speelden. Op de achtergrond zien we diverse scènes uit het lijdensverhaal. Het bevindt zich in de oude sacristie, nu ingericht als schatkamer.
A. Francken, drieluik ‘Laatste Oordeel en Werken van Barmhartigheid’
In de zuidelijke kruisbeuk hangt het drieluik van Ambrosius Francken uit 1610. Het stelt het Laatste Oordeel en de Zeven Werken van Barmhartigheid voor en was bestemd voor het altaar van de H. Geesttafel, de parochiale armendienst.
Doornikse doopvont uit de 13de eeuw
In de doopkapel staat een sobere doopvont uit de 13de eeuw. Ze wordt afgedekt door een geelkoperen deksel van de Herentalse kopersmid Geraard van Opstal uit 1642.
F. Francken, drieluik ‘Verrijzenis’
Deze triptiek van Frans Francken uit 1604 bevindt zich in de noordelijke zijbeuk. Ze was bestemd voor het altaar van het Herentalse brouwersambacht.
