Sint-Jacob op de Koudenberg
Place Royale / Koningsplein
1000 Brussel / Bruxelles
Kerk | 1776-1787 | Classicisme | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 januari - 31 december
ma -
di -
woe 13.00 - 17.45
do 13.00 - 17.45
vr 13.00 - 17.45
za 13.00 - 17.45
zo 8.30 - 17.45
In de zomer zal de kerk enkele weken, op de weekdagen, gesloten zijn (vakantie koster.
Vanwege de belangrijke maatregelen met betrekking tot het coronavirus en vanwege een gebrek aan personeel (jaarlijks verlof) is de kerk van Saint Jacques-sur-Coudenberg in juli en augustus alleen op zondag geopend van 8.30 tot 12.00 uur voor de missen van 9.00 en 11.00 uur.
Kerkdiensten
zondag : 9.00 - 11.00
woensdag-donderdag : 17.15
Beschrijving
Prins Karel van Lotharingen, landvoogd van de Oostenrijkse Nederlanden, was verantwoordelijk voor het aanleggen van het huidige Koningsplein en de bijhorende kerk. De kerk is het gezamenlijke pronkstuk van de architecten Guimard en Montoyer. Ze werd opgetrokken tussen 1776 en 1787.
De Sint-Jacob-op-de-Koudenbergkerk wordt voorafgegaan door een imposante Grieks-Romeinse zuilengalerij met zes Korinthische zuilen bekroond door een driehoekig fronton.
In het grandioze interieur treffen we een zeldzaam type tongewelf : ondanks de bloemenversieringen, hielden de ontwerpers vast aan een strikte, klassieke stijl.
Op 21 juli 1831 legde Leopold I de eed af als eerste koning van België op het plein aan de Sint-Jacobskerk. Een gedenkplaat getuigt van deze historische gebeurtenis.
Dit is bovendien de kerk van de koninklijke familie : koning Leopold II, koning Albert I, koning Leopold III, koning Boudewijn, koning Albert II, groothertogin Joséphine Charlotte van Luxemburg, koning Filip en prinses Astrid werden hier allemaal gedoopt. Ook de begrafenisplechtigheden van koning Leopold III en van prins Karel (regent van België 1944-1951) vonden hier plaats.
Tot slot is de St-Jacob-op-de-Koudenbergkerk ook de kathedraal van het ‘Bisdom bij de Krijgsmacht (het legerbisdom).
KIKIRPA : Fothotheek online
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
Bas-reliëfs en standbeelden van het Oude Testament van Godecharle.
De standbeelden in blauwe steen, die het altaar omringen zijn het werk van de Belgische kunstenaar Gilles Lambert Godecharle (1750-1835), die achtereenvolgens beeldhouwer was van Karel van Lotharingen, van Napoleon en van de Koning der Nederlanden. Het linker-standbeeld stelt een figuur uit het Oud Testament voor, het rechter-standbeeld een figuur uit het Nieuwe Testament. Ze dragen een handtekening en dateren uit 1787. Godecharle zet zich af tegen de Vlaamse barok en neemt de Franse stijl over.
Monumentale standbeelden bij de hekken.
Het standbeeld van Mozes aan de linkerkant is vervaardigd door de Franse beeldhouwer Olivier de Marseille (1739-1788) en het standbeeld aan de rechterkant, dat Koning David voorstelt, is het werk van de Belgische beeldhouwer François-Joseph Janssens (1744-1816).
Groot romantisch orgel van Pierre Schyven (1884)
Het grote orgel in romantische stijl werd gebouwd in 1884 door de Brusselse orgelbouwer Pierre Schyven (1827-1916). Het instrument bevat 31 spelen, verdeeld over twee klavieren (Groot-Orgel en expressief tweede manuaal) en een voetklavier. Het werd ontworpen door architect Adolphe Samyn (1842-1903) – leerling van Alphonse Balat, ontwerper van de koninklijke serres van Laken- en gerealiseerd door Corneille Jansen. De eiken orgelkast neemt het silhouet van een triomfboog aan. Schyven was ook de ontwerper van de orgels van de Notre-Dame van Laken (1874) en van de kathedraal van Antwerpen (1891).
Uitstalling van liturgische ornamenten achteraan de zijdelingse rechterbeuk.
Uitstalling van liturgische ornamenten achteraan de zijdelingse rechterbeuk. De ornamenten wijzigen regelmatig in functie van de periodes van het jaar.
Twee monumentale schilderijen van Jean-François Portaels.
Aan de uiteinden van het transept, bevinden zich twee grote religieuze composities met uitgesproken symboliek, geschilderd in 1855-1856 door de Belgische kunstenaar Jean-François Portaels (1818-1895) : links de Kruisiging of de laatste lanssteek en rechts het troostende Kruis of de Aanbidding van het Kruis.
Koninklijke loge
Koninklijke loge die direct toegang geeft tot het linker-koor.
Koning Albert I en zijn familie woonden de mis bij vanaf deze loge. Hij was de laatste monarch die hiervan gebruik maakte. De loge is niet te bezichtigen.
