Onze-Lieve-Vrouw

De Onze-Lieve-Vrouwekerk is een prachtig voorbeeld van Scheldegotiek en een ware schatkamer van religieuze kunst! Je vindt er schilderijen van Vlaamse meesters zoals Antoon van Dyck, Gaspar de Crayer en David Teniers de Oude. Het werk 'De aanbidding van de herders' van Antoon van Dyck - een Vlaamse Meester in Situ - is een niet te missen pareltje wanneer je de kerk bezoekt. De Broederschap van Onze-Lieve-Vrouw bestelde dit doek bij Antoon van Dyck in 1631. Het gaat over een intieme voorstelling van Maria die het pasgeboren kind Jezus laat zien aan de herders.

Verder een prachtig gebeeldhouwde predikstoel, een stijlvol marmeren hoofdaltaar, een indrukwekkend Van Peteghem-orgel en enkele uiterst waardevolle muurschilderingen. Het pronkstuk van de kerk is een Romaanse doopvont uit Doornikse steen (11e eeuw).

Rond de kerk lag tot in 1784 het kerkhof van de parochie van Onze-Lieve-Vrouw. Van ca. 1106 tot 1798 herbergde de collegiale kerk ook een belangrijk kapittel.

Historische schets

De Onze-Lieve-Vrouwekerk kende een complexe bouwgeschiedenis. Het was vermoedelijk Ringoot II, heer van Dendermonde, die in de 11e eeuw een romaanse kerk liet oprichten. In de 13e eeuw werd het oorspronkelijke koor afgebroken en vervangen door een driebeukig basilikaal koor. In de 14e eeuw werd een sacristie aangebouwd, met op de verdieping een kapittelkamer. In diezelfde periode werd de ruime benedenkerk opgetrokken en werd het koor verhoogd.

De 15e en 16e eeuw stonden geheel in het teken van belangrijke uitbreidingswerken en verbouwingen. Er werd onder meer een nieuwe ballingenkamer gerealiseerd, waar ballingen beroep konden doen op het schuilrecht om tijdelijk een onderdak te krijgen.

Op 23 juli 1468 ontving de kerk het bezoek van Margareta van York. Haar wapenschild werd toen op een gewelfsleutel aangebracht.

Na de vernielingen tijdens de Calvinistische periode (1578-1584), kwam er nieuw meubilair in renaissance- en barokstijl. In 1653-1655 werden de houten gewelven van het koor en de benedenkerk door stenen gewelven vervangen. Tussen 1690 en 1700 werd tegen het rechthoekig afgesloten koor nog een barokke absiskapel opgericht, toegewijd aan het H. Sacrament.

In de 19e en het begin van de 20e eeuw gingen verschillende delen van de kerk in de steigers: de toren en de daken werden vernieuwd en een deel van de kerk onderging verbouwingen in neogotische stijl. De stompe torenspits werd in 1910-1912 door een hoge houten spits vervangen. Eind 1940 waaide hij tijdens een stormnacht af en werd niet meer vervangen. In de laatste decennia onderging de Onze-Lieve-Vrouwekerk nogmaals een grondige restauratie, waardoor ze nu in volle pracht te bewonderen is.

Onze-Lieve-Vrouwekerk Dendermonde