Sint-Jan-Baptist en Sint-Jan Evangelist
Sint-Janstraat
2800 Mechelen
Kerk | 1483 | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 april - 31 oktober
ma -
di 13.00 - 17.00
woe 13.00 - 17.00
do 13.00 - 17.00
vr 13.00 - 17.00
za 13.00 - 17.00
zo 13.00 - 17.00
01 november - 31 maart
ma -
di 13.00 - 16.00
woe 13.00 - 16.00
do 13.00 - 16.00
vr 13.00 - 16.00
za 13.00 - 16.00
zo 13.00 - 16.00
Geleide bezoeken
+32 15 29 40 30
Beschrijving
De Sint-Jan-Baptist en Jan-Evangelistkerk is een 15de-eeuwse gotische kerk die zijn oorsprong vindt in een 13de-eeuwse kapel.
Zoals zoveel middeleeuwse kerken heeft de Sint-Jankerk zwaar te lijden gehad tijdens de godsdienstroebelen (circa 1560). De plundering van het interieur en het gebruik van de kerk als kazerne door de troepen van Alva zorgden ervoor dat de kerk herleid werd tot een bouwval. De kerkmeesters en de parochianen lieten het hoofd evenwel niet hangen en vatten vol goede moed de heropbouw en herinrichting aan. Meer dan een eeuw zou men verbeteringswerken uitvoeren aan het interieur.
Ondanks de relatieve kleine schaal van de kerk is deze uitermate rijk inzake kunstschatten. De parochie van de Sint-Janskerk was één van de rijkste parochies van Mechelen omdat de leden van de Grote Raad er woonden. De Grote Raad is vanaf de vijftiende eeuw (eerst onder de naam Parlement van Mechelen) het hoogste rechtscollege in de Nederlanden en blijft bestaan tot aan de Franse Revolutie.
Prachtig houtsnijwerk en een unieke collectie beelden en schilderijen vullen het interieur. In het altaar schittert de fameuze barokke triptiek van Pieter Paul Rubens ‘de aanbidding der wijzen’. Verder zijn de 15de-eeuwse muurschilderingen in de toren zeker een bezoek waard. De leden van de kerkraad ontdekten in 2008 tijdens een grote schoonmaakbeurt de schilderingen waarna het VIOE ingeschakeld werd om deze terug vrij te maken. Sinds 2011 kan je deze eeuwenoude beschilderingen met een stadsgids bezoeken. Ze maken ook deel uit van de historische stadswandeling ‘Drie Bourgondische generaties’. Meer info bij Toerisme Mechelen.
De Sint-Jan-Baptist en Jan-Evangelistkerk wordt samen met de andere 7 historische kerken in Mechelen beheerd door Torens aan de Dijle vzw in samenwerking met de stad Mechelen.
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
‘De aanbidding der wijzen’ Pieter Paul Rubens
In deze 'rijke' kerk wordt een groot aantal bekende kunstenaars vertegenwoordigd. De opvallendste is ongetwijfeld Pieter Paul Rubens (1577-1640) met ‘ De aanbidding van de wijzen’ uit 1617. Rond 1768-1769 werd dit drieluik ingepast in een nieuw portiekaltaar van Pieter Valckx (1734-1785), naar een ontwerp van Theodoor Verhaegen (1701-1759). Achter de zijpanelen zit een mechanisme om de schilderijen om te draaien, zodat alle taferelen zichtbaar zijn.
15de-eeuwse muurschilderingen
In 2008 ontdekte de kerkraad bij een grote schoonmaakbeurt sporen van de 15de-eeuwse muurschilderingen op de eerste verdieping van de toren van de Sint-Janskerk. Na de inschakeling van het VIOE (restaurateurs van het Agentschap Onroerend Erfgoed) bleken het geen fragmenten te zijn, maar twee grote kunstwerken die Sint-Christoffel en Sint-Joris voorstellen. Volgens de restaurateurs ‘de indrukwekkendste ontdekking van de laatste 10 jaar’.
Sint-Joris is traditiegetrouw afgebeeld in zijn strijd met de draak. Het paard is prachtig uitgedost en de rijke mouwen van zijn rode brokaatmantel wappert achter hem aan. Op de muurschildering van de heilige Christoffel zie je - zoals de legende vertelt - een kluizenaar, het Jezuskind met een kleine wereldbol in de hand en de heilige die teder zijn voet vasthoudt.
Vanaf 5 april 2011 maken deze schilderingen integraal deel uit van de historische stadswandeling 'Drie Bourgondische generaties'. Met de stadsgids lopen de bezoekers binnen in het stadhuis, het Hof van Margareta van Oostenrijk, de kathedraal én voortaan ook in de Sint-Janskerk voor een bezoek aan die unieke middeleeuwse schilderingen.
Kerkmeesterbanken
Daarnaast zijn ook de kerkmeesterbanken bijzonder, want daar zaten de rijke sponsors van de parochie. Let op het verfijnde houtsnijwerk.
Sacramentskapel
De rijkste leden van de Grote Raad zijn ook verantwoordelijk voor de bouw van de Sacramentskapel in 1548. De aangebouwde kapel wordt even groot als het oorspronkelijke koor en in de kapel bevindt zich de grafsteen van de opdrachtgever (Lambert de Briaerde, de toenmalige voorzitter van de Grote Raad) en zijn vrouw.
Schilderijen
De kerk bevat heel wat waardevolle schilderen waaronder werken van Gaspar De Crayer, Abraham Janssens, Ambrosius Francken en werken van de scholen van Rubens en Jordaens en andere grote meesters uit Antwerpen en Mechelen.
