Sint-Mattheus
Zuidlaan 18
9630 Munkzwalm (Zwalm)
Kerk | 1875 | | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 mei - 01 september
ma 9.00 - 19.00
di 9.00 - 19.00
woe 9.00 - 19.00
do 9.00 - 19.00
vr -
za -
zo 9.00 - 12.00
Kerkdiensten
woensdag 8.30
Beschrijving
De kerk, met neogotisch interieur, dateert uit 1875-81, naar een ontwerp van architect Van Hoecke-Peeters. Deze laatste was naast overheidsarchitect (scholen en gemeentehuizen) gereputeerd als religieus bouwheer (denk aan Onze-Lieve-Vrouw van Lourdes in Oostakker). In Munkzwalm diende hij in de vervanging te voorzien van de te kleine en vervallen eenbeukige romaanse kerk. Hij tekende een bakstenen driebeukig gebouw, vier traveeën lang, met de typische spitsboogvensters in neogotisch maaswerk.
Het interieur dateert hoofdzakelijk uit de bouwperiode, met daarnaast ook een Mechels beeld Onze-Lieve-Vrouw met Kind van omstreeks 1600. De gerestaureerde eiken biechtstoel gaat terug tot omstreeks 1650. Het eiken hoofdaltaar bevat polychroom beschilderde beeldengroepen (1900). Boven de twee neogotische zijaltaren zie je nieuwe muurschilderingen geplaatst. Verder: eiken koorgestoelte, communiebank, kansel, enz. in de traditie van de neogotiek. Zestien van de negentien glasramen zijn in 1983 toegevoegd.
Twee arduinen stenen verwijzen naar het begin van de bouwwerkzaamheden. De burgemeester, tevens voorzitter van de kerkfabriek, lag indertijd in ruzie met pastoor Verstraete met als resultaat dat de naam van de pastoor van de eerste steen werd verwijderd. Hierop weigerde de bisschop van Gent de nieuwe kerk in te zegenen zolang die naam niet terug werd gezet. Uiteindelijk kwam men tot een compromis: aan de buitengevel kwam in een nieuwe steen met alles erop en eraan.
Op het omringend kerkhof staat nog een oude grafzerk uit de 18de eeuw, afkomstig uit de oude kerk. De Zuidlaan, aan de kerk, verbindt de schilderachtige Zwalmbeek met het dorp. Elders nabij de Zwalmmolen staat het gedenkteken voor schrijver Omer Wattez, die de streek heeft verheerlijkt.
KIKIRPA : Fototheek online
Foto's
Merkwaardige elementen
Hoofd- en zijaltaren
Eiken hoofdaltaar met polychroom beschilderde beeldengroepen van R. Van Caelenbergh uit Aalst van ca. 1900.
De neogotische zijaltaren uit eikenhout toegewijd aan Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Jozef werden in 1912 geplaatst door Van den Eynde uit Gent. Boven de zijaltaren zijn er neogotische op doek geschilderde muurschilderingen door R. Goethals en verder restanten van de 1900 aangebrachte polychromie.
Communiebank
De eiken communiebank uit het 3e kwart van de 18e eeuw is in Lodewijk XV-stijl en werd uit de oude kerk overgebracht en gerestaureerd in 1911. Er zijn vijf opengewerkte rococo-panelen met een merkwaardige voorstelling van oudtestamentische en eucharistische symbolen: de toonbroden, de vis en de broden van de broodvermenigvuldiging, het Lam Gods op het Boek-met-zeven-zegels, een fontein met twee dolfijnen en de mannaregen.
Kansel
Eiken kansel in Lodewijk XVI-stijl uit het midden der 18 e eeuw, gerestaureerd en deels vernieuwd door Van den Eynde in 1912. Het is gevormd door vier slanke voluten die kruisgewijs op een ronde sokkel zijn geplaatst. De kuip is enigszins gewelfd en aan de basis voorzien van een lauwerkrans, op de vier panelen telkens een medaillon met het borstbeeld van een der vier evangelisten, bladwerk, guirlandes en strikken. Het klankbord heeft blokjeswerk met draperieën, trofee met kruis en stralenkrans, de tafelen der Wet en het Evangelieboek en twee cherubijnen.
Beeld van Onze-Lieve-Vrouw van Troost
Mechels houten beeld van Onze-Lieve-Vrouw met Kind, z.g. Onze-Lieve-Vrouw van Troost, van ca. 1600. Het is in het begin van de 20 e eeuw verguld en nog recenter gepolychromeerd. Volgens de kerkrekeningen van 1636-1637 werd het beeld langs de Schelde van Mechelen tot Hermelgem getransporteerd.
Glasramen
De drie glasramen van ca. 1880 in het koor door Coucke uit Brugge tonen Onze-Lieve-Vrouw, Sint-Apollonia en Sint-Mattheus. De zestien glasramen in het schip van 1983 door G. Dhaeyer en in de doopkapel en westgevel door G. Minjauwgeven allegorieën op de sacramenten, evangelistensymbolen en elementen uit het Oude en Nieuwe Testament weer.
Gedenksteen
Arduinen gedenksteen van eerstesteenlegging van 1 juni 1875 met verweerde tekst waaraan een anekdote verbonden is. Daags voor de eerstesteenlegging immers werd de naam van toenmalig pastoor Verstraete weggebeiteld. Boze tongen beweerden dat dit op aanstichten van toenmalig burgemeester Jozef De Raedt gebeurde. De waarheid zal wel nooit meer achterhaald worden, maar men maakte snel een tweede steen met opschrift Lapis primarius 1 juni 1875 Pastor Verstraete. Burgo Magistro J. De Raedt. Deze tweede ‘eerste’ steen werd begin de jaren ‘70 van vorige eeuw teruggevonden als deksteen van een waterputje in de pastorie…
