Sint-Katharina

Muurschilderingen

Omstreeks 1430 werden er muurschilderingen aangebracht op het zuidelijke transept van de kerk. Ze werden in 1945 herontdekt en in 1985 behandeld om ze te beschermen. Op de oostkant zijn twee voorstellingen bewaard: een fragment van de Man van Smarten, en de Verkondiging van de engel aan Maria. Op de zuidzijde vecht Sint-Joris met de Draak. Daaronder staat een fragment van de stichters. Rechts ervan staan de Heilige Eligius en Sint-Jacob de Meerdere, met daaronder een stichtingspaar. De westwand is versierd met een Pieta en opnieuw met schenker of stichter.

Paneelschilderijen

Twee paneelschilderijen met taferelen uit let leven van Sint-Cornelis en Sint-Elooi ( tweede helft van de 16de eeuw). Het rechterluik heeft als thema de overbrenging van de lichamen van de apostelen Petrus en Paulus uit de catacomben van Rome naar nieuwe graven. Dat gebeurde, althans volgens dit schilderij en volgens een legende, in het bijzijn van Cornelius. Deze man, afkomstig uit een voorname Romeinse familie, was in 251 tot bisschop van Rome verkozen en was dus ook paus. In tegenstelling tot de meeste afbeeldingen draagt hij hier geen tiara, maar een mijter. Het linkerluik stelt de liefdadigheid van de heilige Eligius (Elooi) van Noyon voor. Eligius (ca. 588 - 660), afkomstig uit de omgeving van Limoges, was aanvankelijk een hoef- en goudsmid. In het bovenste tafereel overhandigt hij - volgens het opschrift - in zijn hoedanigheid van goudsmid twee met goud belegde zadels aan de Franse koning Chlotarius II. Hij had ze vervaardigd met een hoeveelheid goud die hem ter beschikking was gesteld voor één zadel.

Schilderijen op doek

Schilderijen op doek (in koor) Marteldood van de H.Katharina: Schilderij op doek uit de tweede helft van de 17de eeuw door een anoniem kunstenaar. Volgens de Legenda Aurea was Catharina een dochter van koning Costus van Alexandrië (Egypte). Ze was mooi, rijk en hoogbegaafd. Bovendien was zij ook trots. Ze wees alle jonge mannen die naar haar hand dongen af. Op een dag verscheen er een oude kluizenaar die haar vertelde dat Jezus haar bruidegom zou worden. Dit raakte haar zo diep dat zij zich liet dopen. Zij maakte naam vanwege haar disputen die geleerden en machthebbers in verlegenheid brachten. Daarom werd ze door de Romeinse keizer Maxentius veroordeeld tot de dood via radbraking. Het wiel brak echter door de bliksem zodra ze erop vastgebonden werd.Tenslotte liet de keizer haar in het jaar 306 onthoofden. Schilderij Ecce Homo (“Zie, de mens”): Schilderij op doek uit het midden van de 18de eeuw, toegeschreven aan François Joseph Huygens. Johannes vertelt in zijn evangelie over deze gebeurtenis: “Daarop kwam Jezus naar buiten, met de doornenkroon op en de purperen mantel aan. ‘Hier is hij, de mens,’ zei Pilatus. Maar toen de hogepriesters en de gerechtsdienaars hem zagen begonnen ze te schreeuwen: ‘Kruisig hem, kruisig hem!’” Ondanks deze titel, beeldt het schilderij een andere gebeurtenis af: na het verraad van Judas wordt Jezus gearresteerd in de olijfgaard door een cohort soldaten en dienaren van de hogepriesters en de Farizeeën. Zij voeren hem geboeid weg voor verhoor.

Koor

In het rijzige, gotische koor zijn de boogfries en de “piscina” (het reinigingsbekken) rijkelijk versierd zijn met beeldhouwwerk. Het liturgische reinigingsbekken heeft een tweevoudige afvoer: één naar buiten voor het gewone water en één afloop naar de gewijde grond van het kerkhof voor het water waarmee het eucharistische vaatwerk werd gereinigd.

Schilderij 'Aanbidding der herders'

Schilderij op paneel (in koor) Aanbidding der herders: Paneelschilderij uit het einde van de 16de of het begin van de 17de eeuw gemaakt door een anonieme kunstenaar. De aanbidding van de pasgeboren Jezus door de herders wordt hier afgebeeld met een paleisachtig gebouw op de achtergrond. Rechts van de zuilengalerij zweeft de engel die aan de herders verscheen en hen toesprak: ‘Schrik niet, want ik heb een goede boodschap voor u, een grote vreugde voor het hele volk. Vandaag is in de stad van David uw redder geboren; Hij is de Messias, de Heer. Dit is het teken voor u: u zult een kind vinden dat in doeken is gewikkeld en in een voerbak ligt.’ (Evangelie volgens Lucas 2:10-12).

Bouwgeschiedenis

Het silhouet en architecturale vormgeving van de kerk illustreren het bouwverhaal van de kerk. De romaanse Sint-Katharinakerk was bij haar ontstaan een burchtkapel van de Brabantse hertog Hendrik I. Hij schonk de kapel in 1228 aan de abdij van Sint-Jacob-op-de-Coudenberg te Brussel. Het huidig gotisch koor werd door de monniken opgetrokken in 1250. Eind vorige eeuw werd de kerk, een beschermd monument sinds 1938, gerestaureerd. De aangevreten, natuurstenen buitenmuur werd vernieuwd. Het koor, waarvan de zijmuren door de druk van het stenen gewelf naar buiten werden geduwd, werd gestabilseerd.

Sint-Catharina / Vrijmoedige Vrouwen - Zomercampagne 2021

Een glas-in-loodraam van de heilige Catharina, de martelares met het zwaard en het rad van marteling.