Nationale basiliek van het Heilig Hart Koekelberg
Basiliekvoorplein 1 (ingang 6) / Parvis de la Basilique 1 (entrée au n°6)
1083 Koekelberg - Ganshoren
Basiliek | 1905 | Art deco | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 april - 31 oktober
ma 8.00 - 18.00
di 8.00 - 18.00
woe 8.00 - 18.00
do 8.00 - 18.00
vr 8.00 - 18.00
za 8.00 - 18.00
zo 8.00 - 18.00
01 november - 31 maart
ma 8.00 - 17.00
di 8.00 - 17.00
woe 8.00 - 17.00
do 8.00 - 17.00
vr 8.00 - 17.00
za 8.00 - 17.00
zo 8.00 - 17.00
Panorama
Zomer : 9.00-17.30 uur (laatste ticket om 17u)
Winter : 10.00-16.30 uur (laatste ticket om 16u)
Toegangsprijzen : 8 € per persoon (6 € per persoon voor groepen van min 6 pers).
Museum voor Moderne en Religieuze Kunst
01/04 - 31/10 : woe - don - vrij - zon : 14u-16u
01/11 - 31/03 : vrij & zon : 14u-16u
Gidsen MMRK (NL FR ENG): annemiegh@gmail.com of +32 475 966 566 (10 dagen op voorhand)
Museum Zwartzusters
Zomer : elke woensdag 14u-16u en op afspraak
Het museum is gesloten in de winter.
Volledige informatie over het panorama en de musea: website van de basiliek -info@basilicakoekelberg.be
Geleide bezoeken
In het Nederlands, Frans of Engels via info@basilicakoekelberg.be of +32 2 421 16 60.
Kerkdiensten
maandag-dinsdag-donderdag-vrijdag-zaterdag : 9.00 (FR)
woensdag : 8.15 (FR) • 9.00 (NL)
zondag : 9.00 (FR) • 10.00 (FR) • 11.30 (NL)
Zie het bijgewerkte tijdschema op de website van onze partner Egliseinfo
Beschrijving
De basiliek van Koekelberg, voluit de nationale basiliek van het Heilig Hart - Koekelberg, is ongetwijfeld een van de belangrijkste en indrukwekkendste kerkelijke gebouwen van Brussel. Met haar afmetingen (164 meter lang, 107 meter breed, 93 meter hoog) is ze de vijfde langste kerk van de wereld en het grootste Art deco gebouw in West-Europa. Door haar ligging op het plateau van Koekelberg is ze al van ver zichtbaar.
Het idee voor een grote nationale basiliek komt van Leopold II, die zich liet inspireren door de basilique du Sacré-Cœur de Montmartre in Parijs. De eerste steen werd gelegd in 1905, maar tijdens de eerste wereldoorlog lagen de werken stil. De Basiliek werd na de oorlog door Kardinaal Mercier uitgeroepen tot Vredesmonument. In 1970 werd de kerk met zijn koepel voltooid.
Het bouwwerk van Albert Van huffel is geïnspireerd op de Art deco architectuur maar ook door het modernisme van begin 20e eeuw. De structuur van het gebouw is volledig in gewapend beton, bedekt met steen of geglazuurde terracotta. Binnen ontdekt men een mooi uitzicht op het geheel, op de verschillende kapellen en op de talrijke glasramen die door prominenten, verenigingen en congregaties uit de katholieke wereld zijn geschonken.
Panorama : ontdek vanaf de buitengalerij aan de basis van de koepel van de basiliek, op een hoogte van 52,80 meter, een prachtig zicht over Brussel en Brabant. Bij mooi weer reikt het zicht tot aan de kathedraaltoren in Mechelen en het hellend vlak van Ronquières!
De basiliek van Koekelberg biedt onderdak het Museum voor Moderne Religieuze kunst in de koepelgalerij op de 3de verdieping. Er is een uitgebreide collectie van schilderijen en beelden van kunstenaars voor wie religie en spiritualiteit vaak een belangrijke inspiratiebron geweest zijn..
In 2016 is een nieuwe bezoekersgids uitgebracht (10€) beschikbaar in het NL, FR en ENG.
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
Panorama
Ontdek vanaf de buitengalerij aan de basis van de koepel van de basiliek, op een hoogte van 52,80 meter, een prachtig zicht over Brussel en Brabant. Bij mooi weer reikt het zicht tot aan de kathedraaltoren in Mechelen en het hellend vlak van Ronquières!
Museum Moderne Religieuze Kunst
De basiliek van Koekelberg biedt onderdak aan een uitgebreide collectie van schilderijen en beelden uit het Museum van Moderne Religieuze Kunst van het bisdom Brugge. Het betreft kunstenaars voor wie "religie" vaak een belangrijke inspiratiebron geweest is. Vooral de Christusfiguur staat centraal in dit artistieke spectrum.Bij de presentatie wordt veel aandacht geschonken aan de aanwinsten van het laatste decennium, onder andere 7 originele litho's van Manessier die het Paasthema vertolken, van de olijfberg tot de Paastuin; " Càntic del sol": 31 etsen van Joan Miró op het loflied van Franciscus en " Passage du bleu", een schilderij van Geneviève Asse op het Bijbelse thema: "Wachter, hoe ver is de nacht?".
Museum Zwartzusters
De Zwartzusters vonden hun oorsprong in een late uitloper van de middeleeuwse armoedebeweging: de Cellieten. Ontstaan in het Rijnland, kenden zij in de 14de eeuw een sterke verspreiding in de Nederlanden. Daar zij zich in de eerste plaats toelegden op de pestverzorging konden zij over het algemeen op een grote steun rekenen van de lokale bevolking. In 1459 vaardigde paus Pius II een bul uit waardoor de verschillende cellietengemeenschappen een regel mochten aannemen en geloften konden afleggen, waardoor zij omgevormd werden tot reële kloosterinstellingen. De meerderheid van de cellenzustergemeenschappen volgde de regel van Sint-Augustinus en kreeg het predicaat Zwartzusters mee. In een schepenbrief uit 1465 vinden we voor het eerst een specifieke benaming voor het Brusselse Zwartzusterklooster terug: “de swesteren in bruessel geheten thuys van affrica”.Het was een van de kleinere kloosters in de stad. In vergelijking met sommige andere Zwartzustergemeenschappen in de Zuidelijke Nederlanden was het klooster vrij welstellend, doordat Brussel de administratieve en politieke hoofdstad van het land was, en hierdoor de “klandizie” kapitaalkrachtiger was.
Door de noodgedwongen verhuis in 1998 van het klooster uit het Brusselse centrum kwam een deel van het patrimonium in handen van de vzw Vrienden van de Nationale Basiliek. Met deze objecten werd een museale ruimte ingericht. De collectie kan onderverdeeld worden in twee grote delen: religieuze kunst en burgerlijke interieurstukken.
Heilige Hart beeld - George Minne
George Minne werd in 1866 te Gent geboren als zoon van een architect. Van 1882 tot 1884 studeerde hij aan de Academie voor Schone Kunsten van Gent en legde zich vooral toe op het schilderen van Bijbelse onderwerpen. Hij werd bevriend met Maurice Maeterlinck, wat voor een ommekeer in zijn loopbaan zorgde. Hij leerde de symbolische school kennen. In 1898 vestigde Minne zich in Sint-Martens-Latem, waar hij – afgezien van een verblijf in Wales tijdens de eerste wereldoorlog – zou blijven tot zijn dood in 1941. Hij wordt lid van de vernieuwingsgezinde Belgische kunstenaarsgroep "les XX" (les Vingt). Voor de Basiliek van Koekelberg maakte Minne het Heilig Hartbeeld op het altaar van het sacramentskoor in de apsis. Hij maakte eveneens een calvarie in brons, die te bezichtigen is aan de buitenkant van de apsis.
Harry Elstrøm
Harry Elstrøm (1906-1993) werd als zoon van een Deens industrieel en een Engelse schrijfster in 1906 in Berlijn geboren. Hij studeerde kunst en kunstgeschiedenis in Dresden, Rome en Brussel. In 1934 vestigde hij zich als zelfstandig kunstenaar in Brussel. Hij is vooral bekend voor zijn vernieuwend werk in de religieuze kunst. In 1940 werd hij aangesteld als leraar beeldhouwkunst in het Sint –Lucasinstituut in Brussel, en vanaf 1952 doceerde hij aan de faculteit toegepaste wetenschappen aan de KU Leuven. De indrukwekkende beeldhouwwerken die Harry Elstrøm voor deBasiliek maakte behoren tot de expressionistische stijl. De beelden gaan goed samen met het concept van de basiliek en accentueren haar grootsheid. Het belangrijkste werk van Elstrøm in de basiliek is de monumentale calvarie met de vier engelen boven het ciborium van het hoogaltaar. De beelden van de vier evangelisten die opgesteld staan aan de buitenkant van de basiliek boven de narthex zijn eveneens het werk van Elstrøm.
Maquette van de basiliek
Na het afvoeren van het project Langerock na de eerste wereldoorlog (door de hoge kostprijs), werd de Gentse architect Albert Van huffel (Gent 1877-Tervuren 1935) aangesteld om een ontwerp te maken voor de Basiliek van het Heilig Hart. Door zijn bescheiden komaf combineerde Albert Van huffel zijn studies van beeldend kunstenaar aan de Gentse Koninklijke Academie voor Schone Kunsten noodgedwongen met het aanleren van diverse vaardigheden in beroepsscholen. Later vestigde hij zich als zelfstandig architect en decorateur. Van 1918 tot 1925 was hij artistiek directeur van het Brussels bedrijf “l’Art Décoratif Céline Dangotte”. Hij was eveneens titularis van de cursus ornamentiek aan het Hoger Instituut voor Sierkunsten in Brussel.
Het beginwerk van Van huffel was vrij eclectisch, maar in de jaren 1920 maakt hij een belangrijke evolutie door. Eenvoud en geometrie worden de belangrijkste kenmerken van zijn werk. Van huffel is op zoek naar een coherent, functioneel en mooi geheel, waarin het meubilair, de decoratie en de architectuur geïntegreerd zijn.
In 1921 was zijn eerste ontwerp voor debasiliekaf. Hij maakte een maquette op schaal 1/40, waarmee hij de grote architectuurprijs won op deExposition Internationale des Arts Décoratifs et Industriels Modernesin Parijs. De maquette staat nog altijd te pronken in de basiliek. Na de dood van Albert Van huffel in 1935 wordt Paul Rome, zijn rechterhand, hoofdarchitect. Hij voert de plannen van Van huffel nauwgezet uit. Hij voert enkel technische verbeteringen en enkele wijzigingen aan de koepel uit.
