Sint-Martinus
Grote Markt 21
1500 Halle
Basiliek | 1340-1410 | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 januari - 31 december
ma 8.00 - 17.30
di 8.00 - 17.30
woe 8.00 - 17.30
do 8.00 - 17.30
vr 8.00 - 17.30
za 8.00 - 17.30
zo 8.00 - 17.30
Geleide bezoeken
Kerkdiensten
Beschrijving
De Sint-Martinusbasiliek, soms ook de Onze-Lieve-Vrouwbasiliek genoemd, is stille getuige van meer dan 7 eeuwen bedevaartstraditie in Halle. Sinds de komst van het Mariabeeld (95 cm hoog) in 1267 groeide de basiliek uit tot een internationaal bedevaartsoord waar zowat alle protagonisten uit de West-Europese geschiedenis op bedevaart kwamen. Het gulden boek, bewaard in de crypte, vermeld 59 mirakelen alsook de namen van tienduizend leden van de broederschap van Onze-Lieve-Vrouw van Halle.
De basiliek omvat de O.-L.-Vrouwkapel daterend van 1335 en de huidige kerk van 1409. Het is een gotische constructie en is in 1775 bekroond met een barokke lantaarn.
In het interieur vind je heel wat kerkschatten.In de Trazegnieskapel staat een albasten retabel welke de zeven sacramenten voorstelt. In de kooromgang kan men de Onze-Lieve-Vrouwkapel bewonderen en de negen omliggende koorkapellen. Het messingen doopvont komt uit Doornik en dateert van 1446. Het koor bevat een uniek 15de-eeuws Apostelcollege toegedicht aan het atelier van Sluter. Verder bevat de basiliek nog 2 topstukken : het Moneretabel geschonken door Karel V en de Monstrans van Lodewijk XI. Verder schonk prinses Mathilde na haar huwelijk met prins Filip haar bruidsboeket aan Onze-Lieve-Vrouw van Halle.
Tijdens een bezoek ontdek je waarom de basiliek vandaag de 'Poort naar de Europese Geschiedenis' genoemt wordt.
Voor meer informatie over de basiliek: www.visithalle.be/basiliek
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
Beeld Onze-Lieve-Vrouw van Halle
Dit beeld werd in 1267 geschonken door Sofia Van Thüringen. Het beeld maakte deel uit van de erfenis die Sophia had gekregen van haar moeder, de heilige Elizabeth van Hongarije. De gebeurtenis staat afgebeeld op de glasramen van de Onze-Lieve-Vrouwkapel. Het beelt stelt Maria voor die borstvoeding geeft aan het kindje Jezus. Hierdooor wordt de innige band tussen moeder en kind zichtbaar. Het thema dateert uit de vroegchristelijke en de eerste Byzantijnse kunst. Toen de stad in 1489 en in 1580 belegerd werd, zou Maria van op de stadswallen de kanonballen in haar schoot hebben opgevangen. Sinsdien zou haar aangezicht zwart geworden zijn door de kruitdamp. In werkelijkheid waren het hoofd en de handen van het beeld vroeger verzilverd. De oxydatie van het zilver verklaart wellicht de zwarte kleur van het beeld.Onze-Lieve-Vrouwkapel
Tot 1866 stond het genadebeeld van Onze-Lieve-Vrouw van Halle in deze kapel. Nu staat het op het hoofdaltaar. Het borstbeeld in de noordwand van de kapel stelt Justus Lipsius voor, de eerste geschiedschrijver van de stad Halle. Tegenover zijn buste bevindt zich het graf van Joachim ( 1460), zoon van Lodewijk XI, kroonprins van Frankrijk. De twee glasramen stellen De geschiedenis van de O.L.V. van Halle en De verering van het genadebeeld voor.
Hoogkoor
Tegen de pijlers boven het vijfzijdige hoogkoor bevinden zich 12 apostelbeelden met hun attributen onder baldakijnen. Ze gaan als het ware de mis voor. Hun plaats tegen de pijlers is ook symbolisch: ze zijn immers de zuilen waarop Jezus zijn Kerk bouwde. De beelden dateren uit de 14de eeuw. Drie beelden, die van de apostelen Johannes, Petrus en Paulus onderscheiden zich door hun gedrongen gestalte en hun forse gelaatstrekken.
Trazegnieskapel
Deze kapel werd in 1467 aangebouwd door de Heer van Trazegnies. Het albasten retabel in renaissancestijl dateert uit 1533 en stond vroeger op het hoofdaltaar. Het werd gemaakt de beeldhouwer van keizer Karel V. In de zeven medaillons, verdeeld over 2 verdiepen, zijn de zeven sacramenten uitgebeeld. Daarboven prijken de Kerkvaders en de Evangelisten. In het middenvak staat het Ruiterbeeld van St-Martinus.
Kooromgang
Rondom het hoogkoor bevinden zich negen koorkapellen. Enkele bijzonderheden (beginnend links van het koor): Derde kapel: Het glasraam bevat beelden uit het leven van Maria en de Heilige Familie. Een sacramentshuisje is ingewerkt in de steunbeer. De koperen deuren dragen het jaartal 1409. Op de voorzijde zijn in reliëf De Voetenwassing en Het Laatste Avondmaal afgebeeld. Vierde kapel: de achterzijde van het sacramentshuisje met afbeeldingen van De intrede van Jezus in Jeruzalem en De doodstrijd in het Olijfhof. Vijfde kapel: Glasraam gemaakt door A. Verhaegen geschonken door koningin Maria Hendrika, de tweede koningin van België. De afbeeldingen tonen de Geboorte van Jezus, De aanbidding van de drie koningen en De vlucht naar Egypte.Koor
Het hoofdaltaar (1910) werd vervaardigd naar aanleiding van de 500ste verjaardag van de kerkwijding. Het tabernakel en het laag-retabel zijn versierd met zilveren medaillons met eucharistische motieven. In 1946 verhief de paus de Sint-Martinuskerk tot basiliek (Basilica Minor). Aan weerszijden van het altaar staan hiervan de herkenningstekens: het ‘conopeum’, een rood-gele parasol met franjes en het ‘tintinabulum’, het basiliekklokje. Het eiken koorgestoelte aan weerszijde van het altaar is neogotisch. Bekijk de prachtige zijkanten, en de zittertjes met gebeeldhouwde figuren aan de onderzijde van de zitplaatsen.
Preekstoel
Deze barokke preekstoel uit de 17de eeuw heeft als thema ‘het geloof.’ Onder de kansel symboliseert een vrouw met een kruis het geloof. Ze probeert met het kruis en met de hulp van twee engelen de zonden en het ongeloof, voorgesteld door ongedierte, te vernietigen. De kuip en het muurbord zijn versierd met afbeeldingen van de evangelisten. De duif onder het klankbord symboliseert de Heilige Geest. De preekstoel wordt bekroond door een beeld van de Goede Herder met een schaap op de schouders.
