Sint-Andreas
Rue Royale 123
59800 Lille
Kerk | XVIII-XIX | Barok | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 januari - 31 december
ma -
di -
woe -
do -
vr -
za 13.30 - 17.30
zo -
08 juli - 03 september
ma -
di -
woe 13.30 - 17.30
do 13.30 - 17.30
vr 13.30 - 17.30
za 13.30 - 17.30
zo -
Schoolvakanties
woensdag tot zaterdag : 13.30 - 17.30 (behalve 25/12 en 01/01)
Geleide bezoeken
Kerkdiensten
Beschrijving
Oorspronkelijk was het gebouw uit de 17e eeuw een kapel van de Ongeschoeide Karmelietenorde die toendertijd in Rijsel aankwamen. De bouwwerken vingen aan in 1701 en waren het werk van architect Thomas-Joseph Gombert. Ze werden onderbroken door de belegering van Rijsel in 1708 en door de Spaanse Successieoorlog, maar ze werden hervat onder de leiding van de neef van de oorspronkelijke architect, François-Joseph Gombert. De kapel die ingewijd werd in 1758 is een mooi voorbeeld van de Jezuietische stijl, een artistieke beweging die ontstaan is uit de Contrareformatie en sterk aanleunt bij de barokke stijl en die de kunst beschouwt als een missionair momentum ten dienste van het geloof.
Wanneer de oude parochiale Sint-Andreaskerk gelegen aan de stadswallen in 1784 verwoest was werd de kapel van de Karmelieten de nieuwe parochiale kerk. In deze kerk werden bekende Franse personaliteiten gedoopt waaronder kardinaal Lienart, generaal Faidherbe en Charles de Gaulle wiens geboortehuis hier vlakbij ligt.
De ingang van de kerk is omlijnd door twee indrukwekkende gesculpteerde uitbeeldingen van de heilige Petrus en de heilige Paulus. De kerk heeft drie schepen zonder kruisbeuk (transept). Het interieur is rijkelijk voorzien van elementen die afkomstig zijn van religieuze gebouwen uit de stad die overal verspreid waren tijdens de Franse Revolutie. Hier kan men talrijke werken uit de 17e en de 18e eeuw bewonderen alsook een schitterend meubilair zoals de buitengewone preekstoel.
De Sint-Andreaskerk van Rijssel werd in het jaar 1949 geklasseerd als Historisch Monument.
Foto's
Merkwaardige elementen
Preekstoel
De preekstoel, of kansel, is de plek waar de priester stond om zijn preek te houden. Door de verhoging was hij voor iedereen zichtbaar en vooral hoorbaar, dankzij de galmkap die de stem van de predikant versterkte.
Deze preekstoel, gedateerd 1768, is een opmerkelijk werk van gebeeldhouwd eikenhout. Het is versierd met een halfreliëf van de regionale kunstenaar Jean-Baptiste Danezan. Bovenop de klankkast tilt de engel van de Waarheid de sluier op en onthult de theologische deugden die op de kuip zijn afgebeeld: Geloof, Hoop en Liefde.
Koorgitjes
Vroeger was het koor gescheiden van het schip om het verschil tussen de geestelijken en de gelovigen te benadrukken. Hier markeert een smeedijzeren en gietijzeren hek, geplaatst in 1844, de grens van het heiligdom. Het rijkelijk versierde hek vervangt het oude hek, dat tijdens de Franse Revolutie werd vernield.
Schilderijen van Otto Venius
Bij de ingang van de kerk vallen twee kostbare schilderijen op. Ze zijn het werk van de Vlaamse schilder Otto Venius (1556-1629), de leermeester van Rubens, en dateren uit 1624.
Deze taferelen, De aanbidding der wijzen en De presentatie in de tempel, zijn afkomstig van een oud altaarstuk dat vandaag de dag is gedemonteerd.
Het martelaarschap van de heilige Andreas door Guillaume Descamps
Het altaarstuk van het koor is van de hand van de Lillese schilder Guillaume Descamps (1779-1858), lid van de Academie. Zijn schilderij, Het martelaarschap van de heilige Andreas, werd in 1822 door de gouverneur van de stad geschonken namens koning Lodewijk XVIII.
Orgelkast
De orgelkast, gedateerd 1844, is afkomstig uit de abdij van Loos. Het instrument dat erin staat, bestaande uit 36 registers, is het werk van de fabrikant Marklin-Schütze, die ook het koororgel heeft gemaakt.
De bustes van de apostelen Petrus en Paulus van Artus Quellyn
Deze twee marmeren bustes, die de heiligen Petrus en Paulus voorstellen, zijn gesigneerd door de Vlaamse kunstenaar Artus Quellin de Jonge (1625-1700). Ze zijn afkomstig uit de voormalige collegiale kerk Saint-Pierre in Rijsel, die tijdens de Franse Revolutie werd verwoest.
Schilderijen van Jacques Van Oost, ook wel de Jonge genoemd
De Brugse schilder Jacques Van Oost de Jonge (1639-1713), die vele jaren in Rijsel woonde, heeft talrijke religieuze werken nagelaten die kenmerkend zijn voor de Contrareformatie. Twee van zijn schilderijen zijn hier te zien:
Het Kind Jezus ontvangt de instrumenten van de Passie, geschilderd voor de kapel van de Kapucijnen in Rijsel;
De Maagd die het scapulier aan de heilige Simon Stock overhandigt, een olieverfschilderij op doek dat herinnert aan de oorsprong van de plaats, de voormalige kapel van de ongeschoeide karmelieten.
Kerken in de buurt
Circuit
In de voetsporen van Natalie Doignies
Als stichter van een religieuze congregatie die zich inzette om de armen uit de armoede te helpen, drukte ze haar stempel op de religieuze gebouwen van Lille...
