01 maart - 31 oktober
ma 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
di 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
woe 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
do 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
vr 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
za 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
zo 8.00 - 12.00 • 13.00 - 19.00
01 november - 28 februari
ma 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
di 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
woe 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
do 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
vr 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
za 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
zo 8.00 - 12.00 • 13.00 - 18.00
+32 11 31 60 06 of +32 474 77 76 04
De kerk dankt haar oorsprong aan een Mariabeeldje. Enkele eeuwen geleden werden reizigers regelmatig aangevallen door struikrovers in de streek. Elisabeth van Oeteren wilde hen beschermen en in 1636 plaatste ze een beeldje van Onze-Lieve-Vrouw in een eik op een eenzame en lege plek. In 1639 werd er een kapel gebouwd, die de naam “Onze-Lieve-Vrouw ten Nachtegaal bij den Kortenbos” kreeg. Sindsdien werd de plaats drukbezocht door Mariavereerders.
Om de toeloop van religieuzen te kunnen opvangen besloot men in 1641 een barokke bedevaartskerk te bouwen. Het ontwerp werd getekend door een franciscaan, Nicolaas Ray. De kerk werd in 1648 ingewijd, maar tijdens de daaropvolgende decennia werd ze nog uitgebreid met een portaal, een transept en een toren, waarvan de spits een lantaarn en hoektorentjes heeft. Deze werken waren voltooid in 1725. Precies twee eeuwen later kreeg de kerk nog twee zijportalen.
De buitenkant van de kerk bestaat uit sobere baksteen, waarin hier en daar mergelsteen verwerkt werd. Het is een éénbeukige kruiskerk met een schip van vier traveeën, een transept van twee traveeën, een koor met één rechte travee, een oosttoren en een sacristie. In de noord-en zuidgevel van het schip vallen slanke rondboogvensters op, die de verticaliteit van het kerkgebouw beklemtonen.
De kerk heeft een bepleisterd en witgeschilderd interieur met een rijke eikenhouten barokke lambrisering. Er werden twee biechtstoelen ingewerkt door Mechelaar Antoon Bayens. Het interieur is vrijwel in originele staat bewaard gebleven en lijkt sterk op de binnenkant van de abdijkerk van Averbode. De indeling van het kerkschip in traveeën wordt versterkt door gedrukte gordelbogen tussen kruisribgewelven, die aansluiten op kapiteelloze pilasters.
Het hoofdaltaar en de zijaltaren zijn gemaakt uit gemarmerd hout door de Antwerpse houtsnijder Pieter Scheermaeckers tussen 1665 en 1710. Boven het hoofdaltaar hangt een schilderij van Gaspar de Crayer uit 1662 dat toont hoe de Heilige Norbertus Onze-Lieve-Vrouw aanbidt. Andere altaarstukken tonen Onze-Lieve-Vrouw met Sint-Norbertus en Sint-Augustinus en De Westerse Noodheiligen. Daarnaast bezit de kerk achttien votiefschilderijen van de Vlaamse School en twaalf schilderijen met premonstratenzerheiligen door Abraham van Diepenbeek.
Het terracottabeeldje van Onze-Lieve-Vrouw-van-Kortenbos heeft nog steeds een centrale plaats vooraan in de kerk.
Bekijk de schatten van deze kerk online op erfgoedplus.be
De achterwand van de koorruimte wordt geheel gevuld door het machtige hoogaltaar van gemarmerd hout. Door de bovenmate hoge opstand ervan heeft de Antwerpse kunstenaar Pieter Scheenmaekers de dieptewerking van de ruimte weten te accentueren. Het fronton wordt gedragen door zes ronde witte zuilen met gouden kapitelen.
Het bijzonder waardevol altaarschilderij van Caspar de Crayer (1584-1669), een van de beste schildergezellen van Petrus Paul Rubens, is in 1662 vervaardigd. De schilder heeft hier in één van zijn latere werken, zijn persoonlijke betrekking tot « Onze Lieve Vrouw van Kortenbos » in beeld gebracht. Maria zetelt op een troon, zij houdt het op haar rechter knie staande kindje Jezus vast.
Op de linkse verhoging bevindt zich het orgel. Dit instrument werd in 1867 door orgelfabrikant Clerinx uit Sint-Truiden gebouwd. Het heeft 8 registers en twee manualen/pedalen.
Het zijaltaar in het rechter transept is gewijd aan de heilige Rochus. Hij staat op de top van het altaar boven een schilderij waarop een genezing door de H.Rochus te zien is. Het zijaltaar in het linker transept is gewijd aan de H.Maagd en Moeder Gods Maria.
De fraaie aankleding van het middenschip met eikenhouten lambriseringen is aangebracht over de volle lengte van de binnenmuren onder de borstwering van de vensters. Deze artistiek voortreffelijke specimina van houtsnijwerk ontstonden in 1650 en zijn van de hand van kunstenaar Antoon Baeyens uit Mechelen. In deze houten decoraties zijn acht biechtstoelen verwerkt.
Het genadebeeld was tot voor de grote restauratie in het expositorium boven het tabernakel uitgestald. Tegenwoordig wordt het weer bewaard op het vroegere, uit messing vervaardigde genadealtaar aan de linkerzijde van het koor. Het genadebeeld is van klei vervaardigd en heeft een grootte van 18,5 cm. Het stelt de moeder Gods voor met het kindje Jezus op haar arm. Het genadebeeldje werd op wonderbaarlijke wijze in een eeuwenoude eikenboom gevonden in 1609.