Sint-Pietersbanden en Sint-Berlindis
Parkstraat 2A
9620 Grotenberge (Zottegem)
Kerk | 1853-1857 | Neogotisch | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 april - 30 september
ma 9.30 - 17.00
di 9.30 - 17.00
woe 9.30 - 17.00
do 9.30 - 17.00
vr 9.30 - 17.00
za 9.30 - 17.00
zo 9.30 - 17.00
01 oktober - 31 maart
ma 9.30 - 16.00
di 9.30 - 16.00
woe 9.30 - 16.00
do 9.30 - 16.00
vr 9.30 - 16.00
za 9.30 - 16.00
zo 9.30 - 16.00
behalve tijdens speciale evenementen (wielerwedstrijd, jaarlijkse kermis ...)
Kerkdiensten
Beschrijving
De kerk van Grotenberge wordt voor de eerste maal vermeld in 1232. Dit was waarschijnlijk een houten gebouw dat later door een stenen complex werd vervangen en tot 1853 in gebruik bleef. Vanwege de slechte staat van het kerkgebouw kreeg Jan August Clarysse, een priester en tevens architect uit Wingene, in 1853 de opdracht om een nieuwe kerk te tekenen. De kerk is uiteindelijk een kopie geworden van de pseudo-basilicale Sint-Laurentiuskerk van Poesele en is een eerste geslaagd voorbeeld van een neogotische kerk in Zottegem.
Op vier jaar tijd (1853-1857) werd niet alleen de kerk gebouwd maar tevens het meubilair versierd. De radicale beslissing van de architect om uitsluitend neogotisch meubilair te gebruiken zorgt voor een mooie eenheid van stijl. De bel in het koor vormt de enige uitzonderling in de neogotische ruimte. Samen met de gepaste verhoudingen van het gebouw is dit een van de grote troeven van de kerk. Op het einde van de 19de eeuw werd de kerk zoals we ze nu kennen afgewerkt door de Gentse kunstenaar Matthias Zens.
Leuk weetje: het is wellicht de enige kerk in Zottegem waar er geen enkel schilderij aanwezig is!
Tijdens de laatste restauratiecampagne in 2001 heeft men het initiatief genomen om de witte beschildering uit 1945 weg te nemen en de oorspronkelijke polychromie opnieuw te tonen. In 2004 werden de kerk en het interieur overigens beschermd als monument.
Bron: Geert Van Bockstaele, Grotenberge. Kerk en Parochie 1232-2005, Grotenberge 2005 & Geert Van Bockstaele, De kerk van Sint-Pietersbanden en Sint-Berlindis te Grotenberge, Zottegem 2009
Foto's
Merkwaardige elementen
Communiebank
Deze neogotische communiebank uit eik werd in 1883 besteld bij de Gentse beeldhouwer Matthias Zens. Op de panelen zijn symbolen aangebracht van zowel het Oude als het Nieuwe Testament, van rechts naar links: het passiekruis, de Ark des Verbonds, de toonbroden, een kelk, een hostiedragende kelk, een pelikaan, het Lam Gods, het IHS monogram, de korenaren, het hemels manna, de slang rondom een boom in het aards paradijs en een kruis met kroon en nagels.
Biechtstoel
De biechtstoel werd in 1858 gemaakt door beeldhouwer Charles Bruggeman uit Gent. Op de zuiltjes aan beide zijden van de centrale deur staan de H. Petrus en de H. Paulus afgebeeld. Door hun gevangschap kunnen zij aan de zielen van de gelovigen verlossing brengen.
Preekstoel
Aan de hand van een betaalde rekening uit 1861 wordt aangenomen dat de beeldhouwer F. of N. Goemans uit Antwerpen de preekstoel vervaardigd heeft.
Op de drie panelen van de preekstoel zijn de vermenigvuldiging van de broden, de bergrede en het laatste avondmaal afgebeeld. Tussen de panelen bevinden zich de vier evangelisten met attributen: Marcus met een leeuw, Johannes met een adelaar, Lucas met een os en Mattheus met een engel.
Orgel
In augustus 1855 werd met de Gentse orgelbouwer Louis Lovaert een contract afgesloten om binnen de maand een nieuw orgel te plaatsen en het bespeelbaar te maken. Diezelfde maand zou de bisschop namelijk de kerk komen inzegenen en moest het orgel zeker klaar zijn. De kast van het orgel werd gemaakt naar tekeningen van de architect van de kerk Jan-August Clarysse. In 1980 werd het orgel officieel beschermd als monument.
Kruisweg
In 1881 werd een nieuwe kruisweg geïnstalleerd vervaardigd door Matthias Zens. Oorspronkelijk stonden de namen van de weldoeners op elke statie vermeld, maar door een overschildering in de jaren ’70 verdwenen deze namen. Dankzij de vrijgevigheid van de parochianen werd de kruisweg in 2001 gerestaureerd waardoor de oorspronkelijke kleuren werden hersteld.
Hoofdaltaar
Marmerkapper Petrus Sarot maakte deze altaartombe in 1855 naar een ontwerp van Jan-August Clarysse, architect van de kerk. Het stenen bas-reliëf is typisch voor de gotische stijl.
De nissen in de tombe bieden plaats aan gipsen beelden van de H. Cornelis, H. Petrus en H. Berlindis, vervaardigd door de Gentse beeldhouwer Jean-Baptiste Van Biesbroeck. Rondom het altaar werd beschilderd papier aangebracht versierd met de symbolen van het passieverhaal en de eucharistie. Dit behang is grotendeels onzichtbaar geworden door het retabel en tabernakel dat Matthias Zens dertig jaar later heeft gemaakt. In het retabel is links de geboorte van Jezus afgebeeld en rechts het laatste avondmaal.
