Sint-Jan de Doper
Groot Begijnhof
3000 Leuven
Kerk | XIII-XV | Gotiek | Katholieke Kerk
Kaart
Openingsuren
01 april - 30 september
ma -
di 13.30 - 16.30
woe 13.30 - 16.30
do 13.30 - 16.30
vr 13.30 - 16.30
za -
zo -
Kerkdiensten
zondag 11.00
Beschrijving
Het Groot Begijnhof is gesticht in de 13de eeuw en is in 1962 door de universiteit van Leuven gekocht en getransformeerd tot universitaire campus. De kerk van het Groot Begijnhof is toegewijd aan Sint-Jan-de-Doper.
De vroeggotische kerk dateert uit de 14de eeuw. Ze heeft geen toren, noch een transept. Het enorme glasraam in de absis trekt direct de aandacht.
Op het altaar hangt een Golgotha van Pieter-Jozef Verhaghen. Alle altaren en biechtstoelen uit de 16de eeuw. Het orgel (1692) is van Pieter Goltfuss. Elders in de kerk rococo-elementen uit de 17de eeuw.
Tijdens restauratiewerken zijn er fresco’s uit de 14de, 15de en 17de eeuw ontdekt. In de kerkvloer liggen negentig grafzerken van begijnen.
Het gerestaureerde begijnhof (Unesco-erfgoed) werd opgeheven in 1795. Toen leefden er 198 begijnen.
Foto's
Media
Merkwaardige elementen
Graven
In de kerk liggen ca. 90 grafzerken van priesters en begijnen (1396–1753), een privilege voor de rijken. Rechts rusten de gezusters Steuckers en Maria van Rivieren, links bij de biechtstoel Katherine van Voirsselaer (†1458) en Katherine van Nethenen (†1459), met gotische randschriften. Voor het altaar staat de tombe van Thérèse Philippine Van Spoelberch, uit een van België’s rijkste brouwersfamilies.
Muurschilderingen
Tijdens de restauratie kwamen muurschilderingen uit de 14de–17de eeuw tevoorschijn, aangebracht op droge pleister. In de rechter zijbeuk bevindt zich een 14de-eeuws fragment met Veronica en een engel uit het zuidportaal, plus taferelen van heiligen, bloemmotief en doopsel. In de linker zijbeuk staat een 15de-eeuwse schildering van de wijze en dwaze maagden, in Bourgondische stijl, geïnspireerd door Speculum Humanae Savatoris.
Preekstoel
Op de rug van de trap van deze eikenhouten preekstoel staat ‘anno 1661’. Hij rust op vier leeuwenpoten en engelen. De achtzijdige kuip toont reliëfs van Sint-Jan-de-Doper, Maria met Kind, Sint-Jan Evangelist en Sint-Begga. Op de hoeken staan de kerkvaders Hiëronymus (leeuw), Ambrosius (bijkorf), Gregorius (tiaar) en Augustinus. Bovenaan prijkt de duif van de Heilige Geest, gedragen door engelen. De trap is versierd met blad- en vruchtenmotieven.
Monumentaal orgel
Op het doksaal staat een monumentaal orgel, gebouwd in 1692 volgens het chronogram. Het is het enige bewaarde werk van Pieter Goltfuss, zoon van Hans Goltfuss uit Duitsland, later in Haacht. Het eiken meubel is sterk, goed geproportioneerd en piramidaal opgebouwd. Uitgewerkt als balustradeorgel met klavier aan de rugzijde, behoort het tot de best bewaarde 17de-eeuwse orgels. De zuivere klank weerspiegelt perfect de Vlaamse orgelcultuur van die tijd.
Hoofdaltaar
Centraal op het portiekaltaar in het koor hangt het schilderij ‘Christus aan het Kruis’ van Pieter Jozef Verhaegen. Aan weerszijden ervan staan beelden van de heilige Begga (met het klooster van Andenne) en de heilige Gertrudis (met staf). Onder de dames staan borstbeelden van Sint-Jan en Sint-Adrianus. Het beeld bovenaan in de centrale nis beeldt God de Vader uit. Op de zijmuren van het koor hangen de schilderijen ‘Opdracht van Jezus in de Tempel’ en ‘Het kind Jezus tussen de schriftgeleerden’.
