01 januari - 31 oktober
ma
di
woe
do
vr
za
zo
Kapel open gedurende de vieringen, tentoonstellingen en concerten.
Info op Centre Culturel de Jodoigne
+32 10 81 15 15
Donderdag (behalve OH Hemelvaart) : 10.00
EgliseInfo
De gemeente Jodoigne is gekend voor deze centraal gelegen kapel gewijd aan Notre-Dame du Marché. De restauratiewerken, die in 2008 van start gingen en in 2011 werden afgerond, hebben het monument in al zijn glorie hersteld.
Het meest opvallende element aan de buitenzijde van de kapel is ongetwijfeld de spiraalvormige windwijzer, een uitzonderlijk gegeven in deze streek. Zijn vorm zorgt er voor dat de windwijzer boven op de toren aan stevige winden kan weerstaan. De massieve toren is een richtpunt in het landschap en valt op door zijn mooie, witte Gobertrangestenen.
De kapel werd onlangs gedeeltelijk ontwijd. Naast de eredienst is er ook plaats voor culturele activiteiten zoals tentoonstellingen en concerten. Het koor en het altaar blijven voorbehouden voor de eredienst. Hier staat het schilderij van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans centraal. Op de zijaltaren bevinden zich beelden van de Maagd en het Kind en van Sint-Rochus.
In het schip geven uitschuifbare banken plaats aan een honderdtal toeschouwers. Langsheen de muren werden panelen geplaatst, die gebruikt kunnen worden bij tentoonstellingen.
In een aanbouw achter het koor bevindt zich een cenotaaf: een gedenkmonument waarbij het lichaam van de overledene niet effectief aanwezig is. Dit monument herinnert aan graaf Winand de Glymes, de vroegere heer van Jodoigne, en zijn vrouw Michelle, overleden in respectievelijk 1668 en 1671. Ze worden liggend afgebeeld met gesloten ogen en gevouwen handen. De graaf is gekleed in zijn harnas. Zijn helm en handschoenen liggen vlakbij zijn hoofd.
KIKIRPA : Fototheek online
Het schilderij boven het hoofdaltaar, midden het retabel, is volledig aan de heilige Maagd toegewijd. Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans, van een onbekende kunstenaar, zou dagtekenen van het eerste kwartaal van de 17e eeuw. De omlijsting dagtekent van de 18e eeuw. De stijl ervan verwijst naar de Renaissance door verscheidene kenmerken zoals de samenstelling, het academisme, de nogal strakke plooien van de klederen.
Rondom het centrale tafereel zijn de 15 mysteries van de rozenkrans afgebeeld. Zij worden gelezen in de richting van de wijzers van een uurwerk, te beginnen bovenaan rechts. De toelichting ervan ligt vervat in de latijnse tekst, onderaan de afbeelding.
De jongste restauratiewerken van de kapel hebben tot de ontdekking geleid van gebeeldhouwde uiteinden van de balken in de achthoekige ruimte bovenaan de spits van de toren; Deze waren geplaatst aan de basis en bovenaan deze ruimte, en maakten er elke hoek van uit. Deze 16 elementen, ofschoon erg verweerd, zijn antropomorfisch of zoomorfisch.
De minst verweerde gebeeldhouwde koppen en ook de boeiendste (een 10-tal) zijn tentoongesteld in de zaal van de gisanten. Zulke fragmenten zijn des te boeiender dat ze zeer zelden terug te vinden zijn in de religieuse bouwkunst.
Zoals zovele andere gebedshuizen was de kapel van de Markt vroeger een kerkhof. Tussen 1668 en 1700 lieten twee grote adellijke families uit Geldenaken er zich begraven: Glymes en de l'Escaille.
In het schip zijn nog twee grafstenen met de namen van de twee geslachten zichtbaar in de vloer. In de "sacristie" bevindt zich een zeer geidealiseerd dubbele gisant van Wynand de Glymes, burggraaf van Geldenaken en zijn echtgenote Michelle d'Yedeghem, resp. overleden in 1668 en 1671.
Deze graftombe in hoog relief heeft de typische vorm van gisanten van de Middeleeuwen met hun verschilllende kenmerken: de overledenen liggen languit uitgestrekt, hun hoofden rusten op een kussen, hun handen zijn gevouwen.
De toegang tot het eerste niveau van de indrukwekkende vierkanten toren van de kapel van Onze-Lieve-Vrouw van de Markt gebeurt via een poort , met drie treden in blauwe steen te bereiken. De boog boven de poort heeft de vorm van het handvat van een korf, waarboven een grote gothische boog met flamboyante ornamentiek prijkt, wellicht uit de 15e eeuw. Aan de voet van het glasraam van deze gothische boog bevindt zich het beeldje van de Maagd Maria dat eraan herinnert dat de kapel werd ingezegend op 12 augustus 1353.
Dit beeldje in witte steen werd vervaardigd door steenkapper Liesse naar een model in gips van Lydia D'Aoust.
Dit beeld van de Onbevlekte Maagd Maria is met een sluier bedekt; haar linkerhand rust op haar borst en in haar rechter hand draagt zij een oorkonde met opschrift A.M.1954 (Mariaal Jaar 1954).
De vierkanten toren is ongeveer 27 m hoog en volledig opgetrokken in steen uit de streek : de witte Gobertangesteen komt uit de streek van Mélin. Het is het oudste gedeeltte van de kapel die in 1353 werd ingewijd. De toren is onderverdeeld in vier niveaus. De hoogste twee en de spits werden heropgebouwd tussen 1634 en 1637.
Tijdens deze restauratie geeft men aan de toren zijn oorspronkelijke spirale structuur terug, merkwaardig en uitzonderlijk in Brabant. Deze gewrongen klokketoren of vlamtoren heeft een spiraalvormige spits, bezet met leien en uitmontend in een polygonaal klokketorentje. Zulke schroefvormige constructie is toe te schrijven aan de bezorgdheid om te weerstaan aan dominerende windstoten.
Onder de opmerkelijke en zeldzame torenspits in de vorm van een spiraal in de kapel Notre-Dame du Marché in Jodoigne bevinden zich verschillende vormen van hulde aan de Maagd Maria.